اصطلاح علم سنجی یا «ساینتومتریک» از ترکیب دو واژه «ساینتو» به معنای علم و «متریک» به معنای اندازه گیری مشتق شده است و ساده‎ترین تعریفی که می‌توان برای آن ارائه کرد این است که علم سنجی، علم اندازه گیری و تحلیل علم است.  

علم سنجی به عنوان دانشی که با تجزیه و تحلیل کمی و کیفی اطلاعات علمی و عوامل موثر بر آن سر و کار دارد، در توصیف، تبیین و پیش بینی وضعیت علمی پژوهشگران، گروه‏ های آموزشی و پژوهشی، دانشگاه‏ها، سازمان‏ها و کشورها در عرصه ‏های گوناگون ملی و بین ‏المللی کاربردهای فراوانی دارد، به طوری که با مطالعه‏ تولیدات علمی کشورهای مختلف و مقایسه‏ آنها به لحاظ کمی و کیفی می توان وضعیت آنها را در تولید علم در عرصه ‏های ملی و بین‏ المللی ارزیابی کرد. همین امر در خصوص سازمان‏ ها، دانشگاه‏ ها، گروه ‏های آموزشی و پژوهشی و افراد نیز صادق است.

هدف از علم ‏سنجی، ارزیابی فعالیت‏های علمی – تحقیقاتی در هر گرایش علمی و عوامل موثر در آن می‏ باشد. علم سنجی می‏ تواند به عنوان عنصری مهم و کارآمد در خدمت مسئولان و برنامه ‏ریزان باشد تا مدیریت منابع مالی و انسانی به موثرترین شکل ممکن صورت پذیرد. علم‏ سنجی علاوه بر سنجش تحقیقات و تولید مقالات علمی، کمک شایانی در ارزیابی و تعیین معیارهای مدیریتی مانند بودجه و بازده دانشگاه‏ها و مراکز علمی می ‏نماید. اساس کار علم‏ سنجی بر بررسی چهار متغیر اصلی شامل مولفان، انتشارات علمی، مراجع و ارجاعات استوار است. به منظور تبیین روند تولید علم و بازدهی پژوهش ‏های علمی, علم ‏سنجی پس از بررسی این متغیرها، به ارائه‏ ترکیب مناسبی از شاخص‏ های مبتنی بر آن ها می ‏پردازد.